Muzokaralarda Turizm va madaniy meros , Investitsiya va tashqi savdo boshqarmalari hamda tur operatorlar ishtirok etdilar. Suhbat davomida, ikki davlat turizm salohiyatidan to‘liq foydalanish, Turizm investitsiyasini rivojlantirish , xususan, Issiqko‘l-Farg‘ona yo‘nalishida charter-reys tashkil qilish, viloyat aholisi va davlat xizmatchilariga qulay sayohat tashkil qilish maqsadida, aniq Turizm yo‘nalishlari belgilab olindi. Yoz mavsumida O‘zbekistonlik sayyohlarni Issiqko‘lda  joylashgan yuqori sifatli mehmonxona, pansionat va sanatoriylarga yuborish, kuz-qish mavsumida esa Qirg‘izistonlik sayyohlarni O‘zbekistonga jalb qilish yuzasidan muzokaralar olib borildi.

Бир неча босқичдан иборат семинар-тренинг дарслари Бухоро вилоят Туризм ва маданий мерос бош бошқармаси томонидан ташкил этилган лойиҳа доирасида «Ҳудудларни иқтисодий ривожлантиришга кўмаклашиш маркази» томонидан ташкил этилди.
Семинар-тренингларда Бухоро вилоятида истиқомат қилаётган, шунингдек, олий ва ўрта махсус таълим тизимида таҳсил олаётган талаба-ёшлар томонидан туризм соҳасини ривожлантириш бўйича ўз “Start-Up” лойиҳаларига эга бўлганлар қатнашди.

Унда:
Амонов Улуғбек
Хайруллаева Нилуфар
Хайдарова Диляра
Джураева Иқлима
Усмонова Маҳзуналар ўз лойиҳалари билан иштирок этишди.

Тақдимотда вилоятда бир неча йиллардан буён фаолият юритаётган туризм соҳа вакиллари (меҳмонхоналар, туроператорлар, ресторанлар ва бошқа) тижорат банклари, шунингдек, туризм қишлоқ ва маҳаллаларда фаолият юритаётган тадбиркорлик субъектлари иштирок этди. Энг яхши стартап лойиҳалари эгалари сертификат ва совғалар билан тақдирланишди.

Сурхондарё ўзида мўъжиза ва ҳайратларни жамлаган диёр. Воҳа пурвиқор тоғларию, гўзал табиати билан янада фусункор. Айниқса, Сариосиё туманидаги Сангардак қишлоғи ўзининг баҳаво табиати билан танилган. Осмонўпар баландликдаги ушбу бетакрор манзара кишини ўзига лол этмай қўймайди. Тоғлар оша эсадиган майин шабада, булоқлардан сизиб чиқаётган оби ҳаёт, ноёб наботот дунёси киши ҳайратини оширади. Ушбу жойларда бўлган, борлиқнинг мусаффо ҳавосидан нафас олган киши албатта, табиат туҳфасига қайта-қайта тасанно айтади.

Мазкур ҳудудда ранг-баранг наботот ва турфа ҳайвонот олами, минглаб булоғу чашмалари билан ном қозонган Сангардак дараси ва шаршараси ҳам бор. Денгиз сатҳидан 2000 метр баландликдан отилиб тушувчи ушбу шаршара табиатнинг бетакрор мўъжизасидир. Мисли камалакдек товланиб, атрофдаги қояларга урилиб оқаётган зилол сув баҳри дилингизни очиб, хушкайфият бағишлайди. 

Шаршара суви совуқ бўлсада, саломатликка зиён қилмайди, аксинча, вужудни тетиклаштиради. Товуши асабни тинчлантириб, юракка қувват беради.

Сирож АСЛОНОВ,  ЎзА

Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг ички ва зиёрат туризмини ривожлантиришга оид тегишли фармон ва қарорлари ижросини таъминлаш мақсадида жорий йилнинг 8 июль куни Термиз туманидаги "Ал-Ҳаким ат-Термизий" ва Олтинсой туманидаги “Сўфи Оллоёр” зиёратгоҳларида “Зиёрат туризми” ярмаркаси ташкил этиш режалаштирилган.
 
Воҳамизнинг миллий урф-одатлари ва қадимий анъаналарини яқиндан таништириш мақсадида вилоятимиз аҳолисини ҳунармандлар кўргазмасига таклиф қиламиз!

Андижоннинг Марҳамат туманида дорбоз Юнусали ота Ғозиевнинг ажойиботларга тўла хонадони бор. Ноодатийлиги шундаки, келган меҳмонлар учун дарахтлар устида антиқа ўриндиқлар қурилган. Салқин, баҳаво манзилда шилдираб сув оқади.
Туризм ва маданий мерос вазирлиги мана шундай жойларни асраш ва қўллаб-қувватлашга алоҳида эътибор қаратади.

Шумонайлик бир гуруҳ ёшларнинг туманимиздаги сўлим оромгоҳларида дам олаётганликлари борасида маълумот бериб ўтган эдик. Дам олиш онларини янада мароқли ва мазмунли ўтказиш мақсадида болажонлар иштирокида Хива шаҳрига саёҳат уюштирилди. 
Болажонлар очиқ осмон остидаги музей шаҳарни тамоша қилиш баробарида тарихий обидаларни ҳам зиёрат қилдилар. 
Саёҳат болажонлар учун  унитилмас лаҳзаларга бой бўлди.
 

Аввал хабар берганимиздек, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 10 мартдаги “2022 йилда туризм ва маданий мерос объектлари инфратузилмасини ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 110-сонли қарори ҳамда 2022 йил 4 мартдаги 32/1-1638-сонли манзилли рўйхатга асосан Бухоро вилоятидаги 25 та маданий мерос объектларида реставрация ва консервация ишларини олиб бориш белгиланган.

Бугунги кунда, вилоятдаги 8 та маданий мерос объектларида асрашга доир ишлар бошланган бўлиб, Бухоро минтақавий реставрация марказининг малакали уста-реставраторлари томонидан реставрация, консервация, таъмирлаш-тиклаш ва ободонлаштириш ишлари олиб борилмоқда.

Жорий йилнинг 2-3 август кунлари Бухоро вилояти маданий мерос бошқармаси мутахассислари томонидан таъмирлаш-тиклаш ишлари бошланган Бухоро шаҳридаги “Арк” мажмуаси, “Абдуллахон”, “Абдулазизхон”, “Амир Олимхон” мадрасалари, “Масжиди Калон”, “Хўжа Калон” масжидлари, “Тўрақулбой уйи” – маданий мерос объектларида ҳамда Жондор туманидаги “Қизбиби” мажмуасида амалга оширилаётган асрашга доир ишлар бўйича мониторинг ишлари олиб борилди.

Шунингдек, реставрация ишларини амалга ошириш режалаштирилган 12 та маданий мерос объектлари бўйича лойиҳа-смета ҳужжатлари ишлаб чиқилиб, Маданий мерос агентлигининг Илмий-эксперт кенгаши билан келишиш жараёнида ҳамда 5 та объектнинг лойиҳа-смета ҳужжатларини давлат экспертизасидан ўтказиш ишлари давом этмоқда.

Бухоро вилояти маданий мерос бошқармасининг матбуот хизмати

Госкомэкология опубликовала фото уникальных видов природной зоны в Фаришском районе.

Тузкан – остаточный водоем Арало-Каспийских вод, он бессточный и солоноватый.

Туристы могут засвидетельствовать окружающие его солончаки и потрясающие пейзажи.

Joylashtirish vositalari va ularda taqdim etiladigan xizmatlarga doir umumiy talablarni belgilovchi O‘z DSt 3220:2017 “Turizm xizmatlari. Joylashtirish vositalari. Umumiy talablar” davlat standartiga tegishli hukumat qarorlariga muvofiq o‘zgartirishlar kiritildi.

Xususan, O‘zbekiston Respublikasining “Nogironligi bo‘lgan shaxslarning huquqlari to‘g‘risida”gi Qonuni 25-moddasiga muvofiq mehmonxona va o‘xshash joylashtirish vositalarida nogironlar uchun sharoitlari bo‘lgan kamida bitta nomerning mavjud bo‘lishi hamda nomerni o‘rindiqli aravachadan foydalanadigan nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun qulay tarzda jihozlangan va eshitish va ko‘rish bo‘yicha nogironligi bo‘lgan shaxslarning tegishli ehtiyojlariga muvofiq e’lonlar uchun displeylar hamda ovozli qurilmalar bilan jihozlash bo‘yicha talablar kiritildi.

Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 10-iyuldagi 433-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Koronavirus pandemiyasi va global inqirozli holatlarning mamlakat turizm sohasiga salbiy taʼsirini kamaytirish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi”ning 118-bandiga muvofiq, mehmonxona va o‘xshash joylashtirish vositalarida elektron dastur bilan integratsiyalashgan elektron kalitli (plastik magnit karta) elektron qulflar va “Xavfsiz turizm” va “Xavfsiz shahar” tizimlari, videokuzatuv tizimlarini joriy etish talabi joriy qilindi. Mazkur talablar 2022-yil 3-yanvardan boshlab amaliyotga tatbiq qilindi.

Maʼlumot uchun: O‘z DSt 3220:2017 “Turizm xizmatlari. Joylashtirish vositalari. Umumiy talablar” davlat standartiga kiritilgan o‘zgartirishlar O‘zbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi huzuridagi O‘zbekiston texnik jihatdan tartibga solish agentligining 2021-yil 3-iyuldagi buyrug‘i bilan tasdiqlangan.

Yuqoridagilarni inobatga olib, tadbirkorlik subyektlaridan joylashtirish vositalarini davlat standartlari talablariga muvofiqlashtirish lozimligi eslatib o‘tiladi.

Mazkur talablarning bajarilishi sertifikatlashtirish obyektlarida o‘tkaziladigan navbatdagi inspeksiya nazorati davomida standartga muvofiq kiritilgan o‘zgartirishlar bo‘yicha dasturga asosan tekshiriladi.

Jumladan, 2022-yilning yanvar oyida 20 ta joylashtirish xizmatini ko‘rsatish obyektlarida sertifikatlashtirish auditlari o‘tkazildi. Ularning natijalariga ko‘ra, 18 ta mehmonxona xizmatlarini ko‘rsatish obyektlarida elektron dastur bilan integratsiyalashgan elektron kalitli (plastik magnit karta) qulflar va nogironlar uchun maxsus xona tashkil etilmaganligi sababli sertifikatlashtirish bo‘yicha rad javobi berildi.

2022-yil 18-may kuni Turizm va madaniy meros vazirligi koʻmagida Toshkent viloyati Boʻstonliq tumani Chimboylik qishlogʻida joylashgan “Green Hills Resort” dam olish maskanining tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi. Mazkur loyiha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining Oʻzbekistonda turizmni rivojlantirish va Toshkent viloyatining Boʻstonliq tumaniga xorijiy investorlarni jalb etish toʻgʻrisidagi qarori ijrosini taʼminlash maqsadida amalga oshirildi.

Marosimda Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari – turizm va madaniy meros vaziri Aziz Abduhakimov ishtirok etdi.

“Bugungi kunda turizm sohasiga katta eʼtibor qaratilib, yirik islohotlar amalga oshirilmoqda. Islohotlar tufayli mamlakatimizga bir qancha yangiliklar kirib kelayapti. Finlandiyaning «Homka” kompaniyasi zamonaviy texnologiyalari asosida Boʻstonliq tumanida yangi “Green hills resort” kurort zonasi ochildi. Bularning hammasi avvalambor xalqimizga va tashqi turizm asosida tashrif buyuradigan turistlarimizga xizmat koʻrsatadi. Endilikda bu yerda mahalliy aholining koʻplab vakillari oʻz ish oʻrinlariga ega boʻladi. Albatta buning hammasi hurmatli Prezidentimiz Shavkat Miromonovich janoblarining tashabuslari asosida amalga oshayapti. Ushbu loyihamiz ekologik jihatdan yuksak eʼtirofga munosib, chunki barcha kottejlar tabiatga zarar keltirmaydigan texnologiya boʻyicha qurilgan. Loyiha tashabuskorlarini yana bir bor tabriklaymiz», deb aytib oʻtdi Aziz Abduhakimov.

“Green Hills Resort” xalqaro sifat va ekologik toza standartlarga muvofiq qurilib, ham Oʻzbekiston fuqarolari, ham xorijlik sayyohlarning maroqli dam olishi uchun moʻljallangan. “Green Hills Resort” nafaqat tabiat goʻzalligi, balki oʻziga xos shifobaxsh havosi bilan hayratga soladigan soʻlim togʻ hududida joylashgan. Ushbu maskanda sport va oʻyin maydonchalari mavjud. Xususan, mini-futbol, shaxmat, arqonli maydoncha, suzish havzasi, togʻ yon-bagʻirlari va soylar boʻylab sayr qilish mumkin yunalishlar. 

“Green Hills Resort” hududida bugungi kunda 11 ta kottej mehmonlarni qabul qilishga tayyor. Kelgusida kottejlar sonini 40 taga yetkazish rejalashtirilgan.

“Green Hills Resort”ning asosiy vazifasi dam olish maskani maydonini yanada intensiv obodonlashtirish va mavjud tabiiy goʻzalligini saqlab qolishdir – bu hatto uning nomida ham aks ettirilgan. Bu harakatlarning barchasi “Yashil Makon” umummilliy loyihasi doirasida amalga oshirilmoqda. Qurilish jarayonida dam olish maskanida hududdagi barcha daraxtlar saqlanib qoldi, qoʻshimcha ravishda 800 tupdan ortiq turli navdagi daraxt koʻchatlari oʻtqazildi.

Yana shuni qoʻshimcha qilib oʻtamizki, hozirda “Green Hills Resort” dam olish maskani hududidagi barcha daraxtlarni asrab-avaylash maqsadida daraxt turi va yoshi koʻrsatilgan holda “Oʻrmon xoʻjaligi” tomonidan roʻyxatga olinmoqda. Piyodalar yoʻlaklarini yotqizishda imkon qadar ekotalablarga rioya qilindi, daraxtlar va atrof-muhitga zarar yetkazilmadi.

Mehmonlar uchun turar joy yaratishda ekologik toza talablar bajarildi. Shunday qilib, hududda joylashgan yogʻoch uylar ekologik yogʻoch uy-joy ishlab chiqarish boʻyicha dunyodagi yetakchi brendlardan biri boʻlgan Finlyandiya kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan va yetkazib berilgan.

Shunday qilib “Green Hills Resort” bu yoʻnalishdagi dastlabki bosqichlardan biri boʻlib, dam olish maskanida 95 ta yangi ish oʻrni tashkil qilindi. Shundan 60 ta ish oʻrniga hududda istiqomat qiluvchi aholi, jumladan, ayollar va yoshlar olindi.  Taʼkidlash joizki, mazkur loyihalar mahalliy va xorijiy sarmoyalarni jalb etish hisobiga amalga oshirilishi rejalashtirilgan.

Агар сиз бирдан вилоятларга хизмат сафари билан чиқишингиз керак бўлиб қолса, ёки Ичан-Қалъа ёнида Instagram учун расмлар олмоқчи бўлсангиз, бизда сиз учун қувончли хабар бор, самолётда саёҳат қилиш поезддан арзонроқ.

Масалан Самарқандга бор-йўғи 110 679 УЗС эвазига учиш мумкин https://avs.io/209lQ

Авиачипталарни аviasales.uz (https://www.aviasales.uz/?params=TAS1) сайти орқали авиакомпаниялар нархида онлайн харид қилиш мумкин.

Сурхондарё вилоятидаги Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг "Сурхон" давлат қўриқхонаси Шеробод тумани Кўҳитанг тоғ ёнбағрида жойлашган.

Жазирама ёз тафти теварак-атрофни чўғдек қиздираётган шу кунларда ҳам яшил макон ўзининг салқин, ёқимли ҳавоси, муздек зилол сувлари, ранг-баранг ўсимлик ва ҳайвонат дунёси билан ҳар қандай инсонни ўзига мафтун этади. 

23 минг 802 гектар майдонга эга қўриқхонанинг 12 минг 239 гектардан ортиғи турфа яшил бойлик билан бурканган. Денгиз сатҳидан 850 метрдан 3 минг 137 метргача баландликдаги ҳудудда 900 дан зиёд турдаги ўсимликни учратиш мумкин. 
 

Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг саммити олдидан Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев, Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Қирғизистон Президенти Садир Жапаровнинг норасмий учрашуви бўлиб ўтди.

Badiiy ijodkorlar uyushmasi Toshkent viloyati bo‘limi tomonidan Badiiy ijodkorlar uyushmasining ,,PLENER-2022" dasturi doirasida ,,Ustoz va shogird" an’anasi asosida Bo‘stonliq tumani Xumson qishlog‘ining xushmanzara joylarda bir kunlik Plener tashkil qilindi.

❇️ Unda Badiiy ijodkorlar uyushmasi a’zolari va Toshkent shahri o‘rta ta’lim maktabi o‘quvchilari ishtirok etishib, etyud va zarisovkalar chizishdi.

📎 Sayohatga aylangan tassavurlar o'z mohiyatini baribir qog'ozlarga qayta joylab, mo'yqalam sohiblari tabiatning betakrorligini rasmlarda aks ettirishdi.

Samarqandga tashrif buyuruvchi sayyohlar uchun qulayliklar yaratish maqsadida 2022 yil boshidan buyon 14 ta mehmonxona, 28 ta mehmon uyi faoliyati yo‘lga qo‘yilgan, turoperatorlar soni 10 taga oshgan.

Bu haqda viloyat hokimining o‘rinbosari – turizm va madaniy meros boshqarmasi boshlig‘i Rustam Qobilov ma’lumot berdi.
R.Qobilovning aytishicha, shu yilning may oyida viloyatimizga 27 ming 146 nafar xorijiy va 330 ming 235 nafar mahalliy sayyohlarning tashrifi kuzatildi. Bu 2019 yilning mos davriga nisbatan 159 foizga ortgan. Bu - bir oyning ko‘rsatkichlari.
O‘tgan davr mobaynida viloyatda 21 ta yangi turizm yo‘nalishi tashkil etilgan. Jumladan, ekoturizm bo‘yicha yangi 12 ta yo‘nalish, etnoturizmda 3 ta, ekstremal turizm bo‘yicha 5 ta yo‘nalish sayyohlar uchun xizmat qilmoqda.
Dunyo miqyosida turizmning ekstremal, gastronomik, ta’lim, sport, berd votching, tibbiyot, MICE, ziyorat, tog‘ turizmi, eko va agro turizm, eno turizm kabi 63 turi mavjud.
Muhimi, Samarqandda turizm yo‘nalishlarining deyarli barcha turini rivojlantirish imkoniyatlari mavjud.

Qashqadaryo viloyat turizmni rivojlantirish hududiy boshqarmasining sa’y harakati bilan Shahrisabz tumanining G‘ilon qishlog‘i hududidan oqib o‘tuvchi Oqdaryo daryosining 6 kilometrlik qismida “Eko Rafting Tour” MCHJ tomonidan “Rafting ekstremal turizm” loyihasi amalga oshirilmoqda.

bugungi kunda hududda sayyohlar uchun avtoturargoh va kempinglar, 7x15 metr o‘lchamdagi basseyn, 7x35 metr o‘lchamdagi baliqxona va 3 ta sanitariya-gigiyena shoxobchasi qurilishi yakunlanmoqda.

Qashqadaryo vohasi turizmida yilning eng yirik loyihalaridan biri, deya e’tirof etilayotgan ushbu rafting maskani joriy yil iyun oyida to‘liq ishga tushirilishi ko‘zda tutilgan.

Loyiha hayotga tatbiq etilgach, 15-20 ta doimiy va 35-40 ta mavsumiy yangi ish o‘rni yaratiladi.

Buxoro shahrida 2022 yil yakuniga qadar, umumiy ovqatlanish uchun mo‘ljallangan, 1250 o‘rinli, milliy hamda yevropacha uslubda ochiq terrasalar tashkil etilishi rejalashtirilgan.

Surxondaryo viloyati O‘zbekistonning tarixiy maskanlar, qadamjolarga boy hududlaridan hisoblanadi.

Viloyatga tashrif buyurgan turistlar Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, Qoratepa buddizm ibodatxonalar markazi, Fayoztepa buddaviylik monastiri, Abu Iso Termiziy maqbarasi, Zarautsoy qoyatosh suratlari, Xo‘jaikon tuz g‘ori, Teshiktosh g‘ori, Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi, Xo‘jamayxona ziyoratgohi, Tangisar kanoni, Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota (Yer osti Everesti – yer yuzining eng chuqur g‘ori), Xo‘jaqo‘chqor ota anomalik zonasi, Omonxona ziyoratgohi, Jarqo‘rg‘on minorasi, Said otaliq madrasasi, Xoja Alouddin Attor maqbarasi, Xo‘jaipok ziyoratgohi, Sangardak sharsharasi, Ekoturizm maskani va boshqa shu kabi tarixiy joylarga sayohat qilish imkoniga ega bo‘lishadi. Bu esa turistlarga tarix sahifalarida yashirinib yotgan yangi, qiziqarli ma’lumotlarga ega bo‘lish imkonini beradi.

Masalan, Qoratepadagi dastlabki buddaviy ibodat in­shootlari milodiy I asrda quri­la boshlangan. Bu esa Eski Termizning shimoli-sharqiy qismida joylashgan Qoratepa buddizm ibodatxonalar markaziga tashrif buyurgan turistlarni uzoq o‘tmishga yetaklaydi.

Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, albatta, hech bir turistni befarq qoldirmaydi. Surxondaryoning mashhur islom obidalaridan biri bo‘lgan bu maqbara nafaqat at-Termiziy shaxsi, balki o‘sha davr haqida ham hikoya qiladi.

Turistlarni befarq qoldirmaydigan maskanlardan yanab biri shak-shubhasiz Zarautsoy qoyatosh suratlaridir. Manbalarga ko‘ra, Zarautsoy darasida joylashgan Zarautkamar g‘oridan mezolit, neolit va keyingi davrlarga mansub chizma tarzida kontur va soya uslubida qizil angob (oxra) bilan chizilgan 200 dan ortiq rasmlar topilgan. Bu fakt esa turistlarning mazkur hududda ancha qimmatli tarixiy ma’lumotlarga ega bo‘lishlarini anglatadi.

Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi tarixi miloddan avvalgi II asr o‘talariga borib taqaladi. Qadimgi manbalarning guvohlik berishicha, Boysun tog‘ining Oqqutol dovonida joylashgan Darband mudofaa istehkomi milloddan avvalgi II asrning 4-choragida qurilgan. Ayni damda mazkur hududda turistlarni ichki devorlari ham mavjud bo‘lgan, old, ya’ni g‘arbiy tarafi harbiy va bojxona inshootlarining qonun qoidalariga mos ravishda qurilgan, devorlari yo‘nilgan toshlar va xom g‘ishtlardan tiklangan qadimiy inshoot kutmoqda. O‘zbek davlatchiligi tarixining yorqin sahifalarining birini tashkil etadigan Darband mudofaa istehkomi sizu bizga tarixning eng qimmatli zarvaraqlarini ochishi shubhasiz.

Xo‘jamayxona ziyoratgohi tog‘ yon bag‘rida joylashgan bo‘lib, mazkur hududga tashrif buyurgan turistlar ziyoratgohning uch aka-uka bilan bog‘liq qiziqarli tarixidan boxabar bo‘lishadi. Shuningdek, turistlar mavsumiy may, iyun, iyul va avgust oylarida g‘ordan chiqayotgan shifobaxsh suv uchun kelishadi. Ushbu hudud mavsumda  ziyoratchilarning dam olish maskaniga aylanadi.

Vohaning Sayrob qishlog‘ida ikki tup ko‘hna chinor bor. Ularning tanasidagi katta kovakdan ilgari askarlar qarorgohi, 1920-yilda qishloq kengashi idorasi, 1932–1934-yillarda kutubxona, 1936-yilda qishloq savdo do‘koni, maktab, choyxona, sartaroshxona sifatida foydalanilgan. Hozir esa uning ichida mo‘jazgina muzey tashkil etilgan. Chinor tabiiy yodgorlik sifatida muhofazaga olingan. Yana bir e’tiborli jihati, mazkur chinorlar ostida asrlar davomida jilolanib oqib turgan buloq va undagi qora tusli baliqlarni boshqa joyda uchratmaysiz. Buloq suvi oqib chiqadigan tuynuklar bo‘lsa-da, yuzlab baliqlarning birortasi bu yerni tark etmagan. Boysunliklar ushbu azim chinorlar ostida buyuk shoir va davlat arbobi Zahiriddin Muhammad Bobur dam olgani haqida faxrlanib gapirishadi.

Surxondaryoda ko‘pchilik bilmaydigan, ammo o‘ta muhim obyekt hisoblangan Tangisar kanoni tabiat zonasi joylashgan. Mazkur hudud o‘rta asrlarda muhim strategik joy hisoblangan, chunki u ko‘plab savdo karvonlari va qo‘shinlari uchun tranzit vazifasini bajargan. Bu Buxoro, Samarqand va Chochdan Baqtriya va Hindistonga, Hindiston va Baqtriyadan Markaziy Osiyo shaharlariga qaytishning eng qisqa yo‘li edi.

Surxondaryoda O‘zbekistonning “Yer osti Everesti” yoxud dunyoda eng chuqur g‘ori nomiga da’vogar Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota g‘ori ham bor. Bugungi kunda Gruziyadagi Kruber g‘ori eng chuqur g‘or hisoblanadi – 7,208 fut. Biroq “Dark Star” – “Qorong‘i yulduz” (Boysun ahli uni azaldan Xo‘ja G‘urg‘ur ota deb ataydi) undan bu nomni tortib olishga asosiy da’vogardir. Rossiya, Italiya va Isroil speleologlaridan iborat  31 kishilik xalqaro ekspeditsiya jamoasi o‘z texnik imkoniyatlaridan kelib chiqib, "Yer osti Everesti"ning tubiga 1 kilometrgacha kirib bora olgan. Tadqiqotchilar g‘orning tubi, aslida, 2,650 metrdan iboratligini ta’kidlashadi. Bu esa Gruziyadagi Kruberdan 500 metrga chuqurroq deganidir.

Yuqoridagi ma’lumotlar Surxondaryo bag‘rida “yashirinib yotgan” sir-sinoatlarning kichik bir sahifasi, xolos. Vohaning diqqatga sazovor joylari haqida istagancha yozish, fikr bildirish mumkin.

Eng yaxshisi, bu hududga tashrif buyurib, biz qayd etgan qadamjolar va boshqa tarixiy maskanlarni o‘z ko‘zingiz bilan ko‘ring. Bu sizga bevosita voha bag‘rida tarixga sayohat qilish va o‘zingiz uchun qimmatli ma’lumotlarga hamda unutilmas taassurotlarga ega bo‘lish imkonini yaratadi.

Mehribonu To'lqinova tayyorladi

Davlat statistika qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, 2022-yilning 1-choragida Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolarining xorijga safar maqsadlari:

qarindoshlarni yoʻqlash — 525,1 ming kishi 

dam olish — 138,6 ming kishi 

oʻqish maqsadida — 40,2 ming kishi

davolanish — 9,5 ming kishi 

xizmat yuzasidan — 3 ming