Surxondaryo viloyati O‘zbekistonning tarixiy maskanlar, qadamjolarga boy hududlaridan hisoblanadi.

Viloyatga tashrif buyurgan turistlar Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, Qoratepa buddizm ibodatxonalar markazi, Fayoztepa buddaviylik monastiri, Abu Iso Termiziy maqbarasi, Zarautsoy qoyatosh suratlari, Xo‘jaikon tuz g‘ori, Teshiktosh g‘ori, Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi, Xo‘jamayxona ziyoratgohi, Tangisar kanoni, Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota (Yer osti Everesti – yer yuzining eng chuqur g‘ori), Xo‘jaqo‘chqor ota anomalik zonasi, Omonxona ziyoratgohi, Jarqo‘rg‘on minorasi, Said otaliq madrasasi, Xoja Alouddin Attor maqbarasi, Xo‘jaipok ziyoratgohi, Sangardak sharsharasi, Ekoturizm maskani va boshqa shu kabi tarixiy joylarga sayohat qilish imkoniga ega bo‘lishadi. Bu esa turistlarga tarix sahifalarida yashirinib yotgan yangi, qiziqarli ma’lumotlarga ega bo‘lish imkonini beradi.

Masalan, Qoratepadagi dastlabki buddaviy ibodat in­shootlari milodiy I asrda quri­la boshlangan. Bu esa Eski Termizning shimoli-sharqiy qismida joylashgan Qoratepa buddizm ibodatxonalar markaziga tashrif buyurgan turistlarni uzoq o‘tmishga yetaklaydi.

Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, albatta, hech bir turistni befarq qoldirmaydi. Surxondaryoning mashhur islom obidalaridan biri bo‘lgan bu maqbara nafaqat at-Termiziy shaxsi, balki o‘sha davr haqida ham hikoya qiladi.

Turistlarni befarq qoldirmaydigan maskanlardan yanab biri shak-shubhasiz Zarautsoy qoyatosh suratlaridir. Manbalarga ko‘ra, Zarautsoy darasida joylashgan Zarautkamar g‘oridan mezolit, neolit va keyingi davrlarga mansub chizma tarzida kontur va soya uslubida qizil angob (oxra) bilan chizilgan 200 dan ortiq rasmlar topilgan. Bu fakt esa turistlarning mazkur hududda ancha qimmatli tarixiy ma’lumotlarga ega bo‘lishlarini anglatadi.

Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi tarixi miloddan avvalgi II asr o‘talariga borib taqaladi. Qadimgi manbalarning guvohlik berishicha, Boysun tog‘ining Oqqutol dovonida joylashgan Darband mudofaa istehkomi milloddan avvalgi II asrning 4-choragida qurilgan. Ayni damda mazkur hududda turistlarni ichki devorlari ham mavjud bo‘lgan, old, ya’ni g‘arbiy tarafi harbiy va bojxona inshootlarining qonun qoidalariga mos ravishda qurilgan, devorlari yo‘nilgan toshlar va xom g‘ishtlardan tiklangan qadimiy inshoot kutmoqda. O‘zbek davlatchiligi tarixining yorqin sahifalarining birini tashkil etadigan Darband mudofaa istehkomi sizu bizga tarixning eng qimmatli zarvaraqlarini ochishi shubhasiz.

Xo‘jamayxona ziyoratgohi tog‘ yon bag‘rida joylashgan bo‘lib, mazkur hududga tashrif buyurgan turistlar ziyoratgohning uch aka-uka bilan bog‘liq qiziqarli tarixidan boxabar bo‘lishadi. Shuningdek, turistlar mavsumiy may, iyun, iyul va avgust oylarida g‘ordan chiqayotgan shifobaxsh suv uchun kelishadi. Ushbu hudud mavsumda  ziyoratchilarning dam olish maskaniga aylanadi.

Vohaning Sayrob qishlog‘ida ikki tup ko‘hna chinor bor. Ularning tanasidagi katta kovakdan ilgari askarlar qarorgohi, 1920-yilda qishloq kengashi idorasi, 1932–1934-yillarda kutubxona, 1936-yilda qishloq savdo do‘koni, maktab, choyxona, sartaroshxona sifatida foydalanilgan. Hozir esa uning ichida mo‘jazgina muzey tashkil etilgan. Chinor tabiiy yodgorlik sifatida muhofazaga olingan. Yana bir e’tiborli jihati, mazkur chinorlar ostida asrlar davomida jilolanib oqib turgan buloq va undagi qora tusli baliqlarni boshqa joyda uchratmaysiz. Buloq suvi oqib chiqadigan tuynuklar bo‘lsa-da, yuzlab baliqlarning birortasi bu yerni tark etmagan. Boysunliklar ushbu azim chinorlar ostida buyuk shoir va davlat arbobi Zahiriddin Muhammad Bobur dam olgani haqida faxrlanib gapirishadi.

Surxondaryoda ko‘pchilik bilmaydigan, ammo o‘ta muhim obyekt hisoblangan Tangisar kanoni tabiat zonasi joylashgan. Mazkur hudud o‘rta asrlarda muhim strategik joy hisoblangan, chunki u ko‘plab savdo karvonlari va qo‘shinlari uchun tranzit vazifasini bajargan. Bu Buxoro, Samarqand va Chochdan Baqtriya va Hindistonga, Hindiston va Baqtriyadan Markaziy Osiyo shaharlariga qaytishning eng qisqa yo‘li edi.

Surxondaryoda O‘zbekistonning “Yer osti Everesti” yoxud dunyoda eng chuqur g‘ori nomiga da’vogar Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota g‘ori ham bor. Bugungi kunda Gruziyadagi Kruber g‘ori eng chuqur g‘or hisoblanadi – 7,208 fut. Biroq “Dark Star” – “Qorong‘i yulduz” (Boysun ahli uni azaldan Xo‘ja G‘urg‘ur ota deb ataydi) undan bu nomni tortib olishga asosiy da’vogardir. Rossiya, Italiya va Isroil speleologlaridan iborat  31 kishilik xalqaro ekspeditsiya jamoasi o‘z texnik imkoniyatlaridan kelib chiqib, "Yer osti Everesti"ning tubiga 1 kilometrgacha kirib bora olgan. Tadqiqotchilar g‘orning tubi, aslida, 2,650 metrdan iboratligini ta’kidlashadi. Bu esa Gruziyadagi Kruberdan 500 metrga chuqurroq deganidir.

Yuqoridagi ma’lumotlar Surxondaryo bag‘rida “yashirinib yotgan” sir-sinoatlarning kichik bir sahifasi, xolos. Vohaning diqqatga sazovor joylari haqida istagancha yozish, fikr bildirish mumkin.

Eng yaxshisi, bu hududga tashrif buyurib, biz qayd etgan qadamjolar va boshqa tarixiy maskanlarni o‘z ko‘zingiz bilan ko‘ring. Bu sizga bevosita voha bag‘rida tarixga sayohat qilish va o‘zingiz uchun qimmatli ma’lumotlarga hamda unutilmas taassurotlarga ega bo‘lish imkonini yaratadi.

Mehribonu To'lqinova tayyorladi

"30-iyul - Xalqlar do'stligi kuni" munosabati bilan, viloyat Madaniyat markazlari bilan hamkorlikda joylarda madaniy-ma'rifiy tadbirlar o'tkazilmoqda.

Oʻzbekiston CrescentRating tomonidan har yili eʼlon qilinadigan World Muslim Travel Indexʻda kuchli oʻntalikka kirdi. Bu haqda Singapurda musulmon turizm bozorini tiklash va rivojlantirishga bagʻishlangan “Halal In Travel – Global Summit 2022” sammitida maʼlum qilingan.

Qayd etilishicha, ushbu reytingni ishlab chiqishda mamlakatning sayyohlar uchun ochiqlik siyosati, musulmon turistlar uchun yaratilgan imkoniyatlar, targʻibot va marketing, islom merosini sayyohlarga yetkazish darajasi kabi qirqdan ortiq mezon hisobga olingan. CrescentRating tashkiloti rahbari Fazal Bahardin joriy yilgi koʻrsatkichlarga alohida toʻxtalib, Oʻzbekistonni reytingda eng tez koʻtarilgan va boshqalarga oʻrnak boʻlayotgan davlat sifatida tan olgan.

Maʼlumot oʻrnida, Oʻzbekistonda 1-yanvardan boshlab 35 ta restoran (tezkor ovqatlanish tarmoqlari) va 4 ta mehmonxona reyting va “Halol” sertifikatiga ega boʻlgan.

Bu yil Turkiya, Saudiya Arabistoni va Indoneziya birgalikda ikkinchi oʻrinni egalladi. Soʻnggi paytlarda turizm sohasida ham sezilarli yutuqlarga erishayotgan Oʻzbekiston oʻz reytingini yetti pogʻonaga yaxshilab, dunyoda 9-oʻrinni, IHT mamlakatlari orasida Misr, Oman, Quvayt, Marokash, Livan kabi mamlakatlarni ortda qoldirib, 6-oʻrinni egalladi. Bu MDH va Markaziy Osiyo davlatlari orasida eng yuqori oʻrindir.

Malayziya halol sayohatlar boʻyicha dunyodagi eng yaxshi yoʻnalish sifatida oʻz mavqeini saqlab qoldi. MasterCard-Crescent Rating Global Musulmon Sayohat Indexning (GMTI) 2022-yil reytingiga koʻra, mamlakat “Yilning Islom Hamkorlik Tashkilotiga aʼzo mamlakatlar orasida musulmonlar uchun doʻstona yoʻnalish” roʻyxatida yana birinchi oʻrinni egalladi. Malayziya 2015-yilda bu indeks ishga tushirilgandan beri birinchi oʻrinni egallab turibdi. Bu yil Turkiya, Saudiya Arabistoni va Indoneziya birgalikda ikkinchi oʻrinni egalladilar. GMTI musulmon sayohat bozorining umumiy koʻrsatkichlarini kuzatib boradi.

Ushbu Indeks yaqinda Singapurda boʻlib oʻtgan Halal In Travel-Global Summit 2022 davomida eʼlon qilindi. MasterCard va Crescent Rating maʼlumotlariga koʻra, pandemiyadan oldin musulmon sayohatchilar bozori 2013-yilda 108 million musulmon sayohatchi bilan kuchli oʻsishni koʻrsatgan, 2019-yilda esa 160 millionga koʻtarilgan. GMTI ning soʻnggi hisoboti shuni koʻrsatdiki, global chegaralar qayta ochilayotgan paytda bu bozor yana koʻtarilishi kutilmoqda, 2028-yilga kelib 230 million musulmon sayohat qiladi.

Malayziyada musulmon sayyohlar bozori 2019-yilda 5,3 million xalqaro tashrifga hissa qoʻshgan va 2019-yilda musulmon sayyohlari Malayziyaga tashriflari davomida 16,72 milliard RM ($4 milliard) xarajat qilgan.

Surxondaryo viloyati hokimi oʻrinbosari, viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshligʻi Joʻrabek Toʻrayev Sariosiyo tumanidagi Sangardak qishlogʻida boʻlib, turizm sohasida xizmat koʻrsatuvchi tadbirkorlar uchun sayyor qabul tashkil etdi.

Viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi xodimlari, tuman hokimligi, tuman soliq, kadastr, tijorat banklari va boshqa aloqador korxona, tashkilotlar mutasaddilari ishtirok etgan ochiq muloqotda hududda ichki va tashqi turizmni rivojlantirish va “Turizm qishlogʻi” maqomini olish borasida amalga oshirilayotgan ishlar haqida atroflicha fikr almashildi. 

Togʻlar bagʻridagi soʻlim maskan muʼjizaviy fusunkor sharsharasi bilan dunyoga tanilgan. Yer sathidan 120 metr balandlikdan qoyalarga urilib, oqadigan sharshara kamalakdek tovlanishi bilan insonga xush kayfiyat ulashadi. Muzdekkina zilol suv tomchilari baxri-dilni ochib, qalblarga quvonch bagʻishlaydi. Nafis sunbulani silab oqayotgan sharsharaning mayin tovushi yurakka quvvat berib, asablarni tinchlantiradi. 

Ayniqsa, yoz jaziramasida uzoq-yaqindan odamlar tabiatning betakror, maftunkor ana shu moʻjizasiga talpinadi. Bu yerning musaffo, salqin havosidan nafas olib, goʻzal tabiat qoʻynida maroqli dam olishga oshiqadi.

Mamlakatimizda keyingi yillarda turizmni rivojlantirishga qaratilayotgan eʼtibor osmonoʻpar togʻlarga tutash Sangardakda ham sayyohlarga xizmatlar koʻrsatishni yoʻlga qoʻyishga qulay muhit yaratdi. Oilaviy mehmon uylari, zamonaviy dam olish zonalari, savdo va umumiy ovqatlanish shohobchalari tashkil etilmoqda. Bu jarayonda turizm sohasiga xizmat koʻrsatuvchi tadbirkorlar qanday muammolarga duch kelmoqda?

Yuzma-yuz muloqotda tadbirkorlar shu yoʻnalishda duch kelayotgan qator muammolarni oʻrtaga tashladi. Jumladan, tadbirkorlar sayyohlarga zamonaviy xizmatlar koʻrsatishni kengaytirish uchun tijorat bankidan imtiyozli kredit olish, ekoturistik yoʻnalishlar tashkil etishga yer maydoni ajratish, mehmon uyi ochishga amaliy yordam berish, noturar joylarga soliq imtiyozlari qoʻllash kabi masalalarda murojaat etdi. 

–Qishlogʻimizga keluvchi mehmonlar safi yil sayin koʻpaymoqda,–deydi “Sardorbek” oilaviy mehmon uyi rahbari G.Qorayev.– Xorijlik va mahalliy sayyohlar uchun uyimizning bir qismini mehmonxonaga aylantirganmiz. Ular uchun yanada qulay sharoit yaratish maqsadida oʻttiz million soʻmdan koʻproq kredit mablagʻiga ehtiyoj sezayapmiz. Qabulda shu masalani oʻrtaga tashlagan edim, joyida yechimini topdi. Hokimning mahallamizdagi yordamchisi koʻmagida 33 million soʻm kredit mablagʻi ajratiladigan boʻldi. J.Shomurodov mehmon uyi ochishda yordam soʻradi. Uning bu murojaati ham oʻz yechimini topdi. Tadbirkor N. Bekmirzayev hududni ozoda, sanitariya-gigiyena talablariga mos saqlash uchun qishloqqa maxsus chiqindi tashish texnikasi ajratish masalasini oʻrtaga tashladi. Bu murojaat ham joyida muhokama etilib, mutasaddilarga tegishli topshiriqlar berildi.

Sayyor qabulda oʻndan ortiq murojaat va takliflar tinglanib, ularning aksariyatiga joyida yechim topildi. Vaqt talab etiladigan murojaatlar uchun aniq muddat belgilanib, ijrosi nazoratga olindi. 

Shu kuni viloyat hokimi oʻrinbosari hududda faoliyat yuritayotgan oilaviy mehmon uylarida sayyohlarga yaratilgan sharoitlar bilan tanishdi. Xizmatlar koʻrsatish shohobchalarini koʻzdan kechirib, sohani yanada rivojlantirish yuzasidan taklif va tavsiyalarini bildirdi.

“Yangi Oʼzbekiston yoshlari, birlashaylik!” shiori ostida Termiz shahrida oʼtkazilayotgan viloyat yoshlar festivali doirasida bugun yosh baxshilar koʼrik-tanlovi ham oʼtkazildi.

Baxshichilik sanʼatiga ixtisoslashtirilgan respublika maktab-internatida tashkil etilgan tanlovda har bir hududdan ikki nafardan, jami 30 nafar yosh baxshilar ishtirok etdi. Yosh baxshilar uch guruhda oʼzaro bellashdilar. I guruh 5 yoshdan-15 yoshgacha, II guruh 16 yoshdan-22 yoshgacha, III guruh 23 yoshdan-30 yoshgacha belgilandi.

Tanlovda 1-oʼrinni egallagan Olim Аliqulov 3 million, 2-oʼrinni egallagan Shahriyor Toshtemirov 2 million, 3-oʼrinni egallagan Diyor Rasulov 1 million soʼm pul mukofotlari bilan taqdirlandi.

Dilnoza Lazizova “Eng yosh baxshi”, Аkram Mamarajabov “Eng yaxshi doston ijrochisi”, Аbdulaziz Normurodov “Eng yaxshi kuy ijrochisi”, Bekzod Hamidov “Eng yaxshi terma ijrochisi” nominatsiyalari boʼyicha esdalik sovgʼalar bilan taqdirlanishdi.

Buxoro viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi masʼullari tomonidan loyihalarning monitoringi doimiy ravishda olib borilmoqda.

Shuningdek, yuzaga kelayotgan muammolarni bartaraf etish boʼyicha tizimli ishlar amalga oshirilayotgan bo'lib, loyihalarning ishga tushishi natijasida 1467 ta yangi ish oʼrinlari yaratilishi kutilmoqda.
-
В Бухарской области ведутся строительные работы в инвестиционных проектах в сфере туризма на 2022-2023 годы в размере 820,8 млрд.сумов.

68 инвестиционных проектов где: 41 гостиниц, 7 мотелей, 12 ресторанов, 2 ремесленных центра, 4 места экотуризма.

Мониторинг проектов осуществляется на постоянной основе должностными лицами управления туризма и культурного наследия Бухарской области.
 

21-22 июля текущего года в Бухару приехала группа художников из России, Монголии, Таджикистана, Казахстана, Киргизии.

Две недели художники работали над своими произведениями в мастерских Международного университета туризма и культурного наследия «Шелковый путь».

Художники будут отражать в своих произведениях древние объекты культурного наследия Бухары.

Маршрут художников включает старую часть Бухары и ремесленные центры.

Далее произведения, представленные художниками, будут знакомить любителей с уникальным историко-культурным наследием узбекского народа, а также с уникальным современным изобразительным искусством стран ШОС.
 

«Tashtermal» yirik zamonaviy sogʻlomlashtirish majmuasi boʻlib, poytaxtdan 40 km uzoqlikda, Toshkent mineral suvlari qishlogʻida dengiz sathidan 540 metr balandlikdagi soʻlim goʻshada joylashgan. Sanatoriy 10 gektar maydonni egallagan boʻlib, uning hududida xonalar va tibbiyot majmuasi, suzish havzasi, terassalar, vannalar, ochiq dam olish maskanlari, restoranlar va sayyohlik maydonchalari va asosiy bino joylashgan. Sanatoriy bir vaqtning oʻzida 255 nafar mehmonni qabul qila oladi. Tibbiyot binosi Yevropa va AQSHdan keltirilgan zamonaviy tibbiy asbob-uskunalar bilan jihozlangan. Majmua hududida konsertlar va filmlar namoyish etiladigan konsert zali mavjud.

Sanatoriyda shuningdek bolalar maydonchasi, sport zali va sport mashgʻulotlari uchun qoʻshimcha jihozlangan maydonlar mavjud. Kurortning davolash asosi 1300 metr chuqurlikdagi gipertermal buloqdan olingan mineral suvdir. Sanatoriy profili asosan gastroenterologiya, endokrinologiya, kardiologiya, nevrologiya, dermatologiya, ginekologiya va urologiya hisoblanadi. Shu bilan birga, bu yerda “COVID-19”dan keyin reabilitatsiya qilish mumkin.

Majmuada respublikaning turli hududlaridan kelgan oʻz sohasining yetakchi mutaxassislari jalb etilgan boʻlib, keng koʻlamli tibbiy muolajalar, mashqlar terapiyasi, lazer, suv ostida orqa miya tortishidan tortib, psixologik yordam va estetik kosmetologiyagacha boʻlgan keng koʻlamli muolajalar amalga oshiradi. Dam olish maskanida 16 oʻrinli massaj xonalari mavjud.

«Tashtermal» sanatoriysining asosiy afzalligi yuqori sifatli xizmatdir: har bir mehmonga maksimal darajada eʼtibor va gʻamxoʻrlik koʻrsatiladi. Mehmonlarga “bufet” tizimi boʻyicha kuniga uch marta ovqatlanish taklif etiladi, bu yerda turli xil ovqatlar mavjud. Har bir xonada farovon yashash uchun zarur boʻlgan barcha sharoitlar bilan bir qatorda, goʻzal manzaraga olib chiquvchi balkonlar mavjud. Zallarda dam olish maskanlari va fito-barlar mavjud boʻlib, ularda istalgan vaqtda sogʻlom gazak yeyishingiz mumkin.

Har bir bemorga dastlab tashxis qoʻyiladi, soʻngra unga mutaxassislarning hushyor nazorati ostida oʻtkaziladigan zarur amaliyotlar qoʻllanadi. Davolashning oʻzi bilan bir qatorda, kompleks mutaxassislar tomonidan umumiy mustahkamlash, yoshartirish tartib-qoidalariga katta eʼtibor beriladi.

2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi PQ-232-son qaroriga ko‘ra, “Yoshlar turizm oyligi” doirasida talaba va yoshlarni mamlakatimizning diqqatga sazovor joylari, qadimiy yodgorliklari, muqaddas qadamjolariga sayohatlarini uyushtirish bo‘yicha Toshkent viloyatida salmoqli ishlar amalga oshirilmoqda. 

Bu bo‘yicha yoshlarni mamlakatimizning barcha viloyatlariga sayohatga borishlari yuzasidan sa’y-harakatlar yo‘lga qo‘yilgan. 
 

“Toshkent City” istirohat bog‘i amfiteatrida ochiq osmon ostidagi “Muhabbat favvorasi” nomli teatrlashtirilgan tomosha namoyish etiladi.

Tomoshabinlar 20 dan ortiq aktyorlar ishtirokidagi teatrlashtirilgan tomosha va maxsus effektli spektaklni kutishmoqda.

Premyera 9-sentabr kuni soat 20:00 da bo'lib o'tadi.

Kirish narxi: 15 000 so'm.
Uch yoshgacha bo'lgan bolalar bepul.

Стоимость входа: 15 000 сумов.
Детям до трех лет бесплатно.

Қашқадарё вилояти Яккабоғ туманидаги Ҳисор тоғ тизмалари билан чегарадош ҳудудларда Вори деган қишлоқ бор.

Мазкур қишлоққа ўтган йили электр энергияси етиб борди. Унгача қишлоқ аҳолиси чироқ ва фониздан фойдаланган.  

Нива” русумли машинада тоққа қараб отландик. Сабаби бошқа машинада ушбу қишлоққа чиқишни деярли имкони йўқ. Йўл жуда нишаблик ва тошлоқ. Тотар маҳалла фуқаролар йиғинига қарашли Калта қўл қишлоғи орқали Вори қишлоғи томон ўрлай бошладик. Экстремал завқ берувчи ўнқир-чўнқир йўлларда машина мотори оғир хурсинганча кучаниб гувиллайди. 

Тоққа кўтарилишимиз билан салқин ҳаво ва ажойиб табиат бизни қарши олди. Пастда ҳеч учратмайдиган бежирим гуллар ҳиди кишини тетиклантирувчи Зарафшон арчалари виқор билан ўсган. Гўё тоғ харсангларини қўллари билан маҳкам ушлаб тургандек. 

Маълум бир масофага борганда машинамиз мотори қизиб кетди. Бироз тўхтаб совитдик. Машинадан тушиб атрофни кузата бошладик. Биздан чамаси 100 метрлар масофада икки аёл кўринди. Улар нималарнидир териш билан банд эди. Қизиқсиниб олдига бордик. 

Тоғ аёли жуда “ҳуркак” бўлар экан. Камераларимизни кўриб рўмолларини ёпиб тескари қараб олди. Шу ҳолатда уларни суҳбатга чорладик. Улар Калта қўл қишлоғидан ёввойи тоғ бодоми теришга чиққан экан. Уларнинг таъкидлашича, тоғда ёввойи ҳолда ўсган бундай бодомнинг таъми аччиқ бўлиб, жуда шифобахш экан.   

– Ҳар йили тоққа аччиқ бодом тергани чиқамиз, – дейди ўзини таништиришни истамаган аёл. – Уларни териб олгач, жувозда эзиб ёғини оламиз. Мавсумда терилган бодомлардан 25-30 литргача бодом ёғи чиқади. Бир литрини 150 минг сўмгача сотамиз. Тирикчиликда оға. 

Рост, тоғда яшаш машаққатли, аммо саховатли табиат тоғликларга машаққат билан бирга кўплаб неъматларни ҳам инъом этган. Бодомдан ташқари, тоғ дўланаси пишади. Шифобахш гиёҳларнику айтмаса ҳам бўлади. Бундан ташқари мусаффо ҳаво, болдек ширин сув. 

Йўлда давом этдик. Ниҳоят тоғнинг энг юқори қаватига чиққанимизда Вори қишлоғи кафтдек кўзга ташланди. Мана шундай баландликдаги кенг ялангликни вориликлар ватан қилган. Бу ерларда қиш узоқ давом этгани боис, баҳор кеч келади. Кўм-кўк адирликда ҳамма пичан ўриш билан банд. Улардан бирини суҳбатга чорладик.  

– Ҳар йили биринчи ўсган пичанни чалғида (ўт ўришга мўлжалланган ўроқдан катта иш қуроли) ўриб оламиз, – дейди ўзини Зокир дея таништирган қотмадан келган йигит. – Кийин чорва қўйиб юборилади. Мана шу йиғилган хашакларни қиш бўйи чорвамизга едириб чиқамиз. 

Тоғнинг энг баланд чўққиларига яқин ушбу қишлоқда бор йўғи 20 дан ортиқ хўжалик яшайди. Яшаш шароити оғир бўлгани сабаб бугунги кунгача 2-3 бора қишлоқ аҳолиси чўл ҳудудларга кўчирилган. Ўзларини тили билан айтганда қишлоқда ҳақиқий “ватанпарварлар” қолган. Ҳовлилар ҳам тарқоқ жойлашган. 50-100 метрда битта уй. 

Энг қизиғи ўтган йилнинг куз ойларигача қишлоқда электр энергияси умуман бўлмаган. Оқсоқолларнинг айтишича, тинимсиз мурожаатлардан сўнг қишлоққа электр-энергияси тортиб берилган.  

– Энди-энди одамларимиз маиший техникалардан фойдалана бошлади, – дейди 91 ёшли Норраҳмат бобо Ортиқов. – Илгари қишлоғимиз жуда гавжум бўлган. 80 йилларда ва мустақилликдан кейин икки марта аҳоли Миришкор туманига кўчирилган. Лекин нима бўлганда ҳам бу ер киндик қонимиз тўкилган жой. Неча-неча асрлардан буён бу тупроқни ватан қилиб, ота-боболаримиз яшаб келган. Биз ҳам яшаяпмиз. 

Авлодларимиз ҳам яшайди. Юртимиздаги ўзгаришлар шабадаси бизнинг қишлоққача етиб кела бошлади. Ҳамма хонадонларга электр симлари тортилди. Суюлтирилган газ баллонлари етиб келди. Кичиккина бўлсада замонавий мактаб биноси қуриб берилди. Шукр ҳаётимиз ёмон эмас. 

Норраҳмат бобо тўқсон ёшдан ошганига қарамай ҳали бардам ва тетик. Ўғил ва набираларга қўшилиб, томорқадаги арпаларни ўриш ишларига ҳам иштирок этади. Ўқитувчилик касбидан пенсияга чиққан кекса фахрий қишлоқ тарихини шундай баён қилди. 

– Вори сўзи шамол тегирмонининг овозидан келиб чиққан, – дейди отахон. – Қадимда қишлоғимизда кўплаб шамол тегирмонлари бўлган. Тоғнинг усти бўлгани учун шамол пастга нисбатан кучлироқ эсади. Шунинг учун шамол тегирмонларидан ота-боболаримиз унумли фойдаланган. Тегирмон шамол ёрдамида айланганда вариллаган овоз чиққан. Шу-шу қишлоқ номи Вори бўлиб қолиб кетган. Қишлоғимиз жуда қадимий аслида. Мўғуллар даврида бу ерда тошдан темир ажратиб олинган ва эритилган. 

Чунки қишлоқ яқинида кўмир кони ҳам бор. Ҳозир ҳам қишлоғимиз одамлари қиш келиши олдидан ўша конлардан кўмир қазиб келишади. 

Дарҳақиқат, қишлоқ одамлари жуда самимий, кенг майдонларга арпа, буғдой, картошка экишади. Боғдорчилик, чорвачилик қилишади. Асосий транспорт воситаси эшак ва от. Ерни ҳайдаш учун ҳўкиз қўшилган омочлардан фойдаланишади. Қайси хонадонга кирманг қаймоғи олинмаган тоғ қатиғи билан меҳмон қилишади. 

– Қишлоқ аёллари йил бўйи тиним билмайди, – дейди 83 ёшли Гулсара момо Бобомуродова. – Жун йигириб, гилам тўқиймиз, куви пишиб сариёғ оламиз, томорқада ишлаймиз. Ўзим тикувчилик қилганман. Ҳозир тикув машинани игнасидан ипни кўзойнаксиз ўтказаман. Турмуш ўртоғим эрта вафот этди. Тикувчилик ортидан 8 нафар фарзандни боқиб вояга етказдим. Уйли жойли қилдим.  

Қишлоқ табиати ҳақиқатда гўзал. Ҳавоси тоза. Булоқ сувлари ҳар бир ҳовлидан шилдираб оқиб туради. Аммо маиший турмуш учун етарли шароит йўқ. Масалан, тиббий хизмат деярли йўқ. Ҳомиладор аёллар маҳаллий доялар ёрдамида уйида туғади.

Оғирроқ касал бўлиб қолса, яратганга таваккал қилиб пастга эниб боради. Таълим сифати ҳам жуда паст даражада. Имконини топганлар фарзандларини пастдаги қишлоқ мактабларига олиб боришади. Мобил алоқа деярли ишламайди. Хуллас Вори қишлоғи аҳолиси  мана шундай табиий муҳитда яшаб келмоқда.  

Ўлмас Баротов, 
Жамшид Норқобилов (сурат) ЎзА

  “Hududning 100 nafar ixtirochi ayoli” “ haftaligi doirasida Jizzax viloyati Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi mutaxassislari ishtirokida  "Turizmni rivojlantirishda xotin qizlar tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish" mavzusi doirasida seminar o'tkazildi. Seminar davomida turizm sohasida xotin qizlardan iborat tadbirkorlar soni 33 nafar ayol tadbirkor oilaviy mehmon uylari, 1 nafar hostel, 2 nafar mehmonxona tashkil etib, o'z faoliyatini olib borilayotgani haqida aytildi. Seminar ishtirokchilari tomonidan qiziqtirgan savollarga javob berildi.

Toshkent yana pianinochi Fransua Chapelinni qabul qiladi

Eng yaxshi fransuz pianinochilaridan biri Fransua Chaplin Toshkentga frantsuz musiqasidan iborat yangi konsert dasturi bilan qaytdi. Uning yagona konserti 2022-yil 9-sentabr kuni soat 19.00 da Davlat konservatoriyasining katta konsert zalida bo‘lib o‘tadi.

Pianinochi eng mashhur frantsuz bastakorlarining asarlarini taqdim etadi: Debussi, Fore (mart oyida uning ijrosi ostida ijro etilgan kompozitorlarning mutlaqo boshqa asarlari) va Ravel. Shuningdek, u Davlat konservatoriyasi talabalari uchun mahorat darsi o‘tkazadi.

Fransua Chaplin mashhur orkestrlar bilan yakkaxon ijro etadi, La Roque d'Antheron kabi musiqa festivallarida qatnashadi. 2022 yil yanvar oyida Aparté yorlig'i o'zining 19 ta Chopin valsidan iborat yangi albomini chiqardi. Ushbu albom tanqidchilarning ko'plab ijobiy sharhlarini oldi, shuningdek, Shumann, Chopin, Brams, Scriabin, Debussy, Poulenc va boshqalarning asarlari yozilgan boshqa disklari. Uning Klod Debussining to'liq pianino asarlarini yozib olgani bastakor diskografiyasi tarixidagi eng yaxshilaridan biri hisoblanadi.

Singuparda “Crescent Rating & HalalTrip” agentligi asoschisi Fazal Baxarddin tomonidan tashkil etilgan “Musulmon ziyoratchilarni Islom merosiga qaytarish” mavzusiga bagʼishlangan muhokama boʼlib oʼtdi.

Tadbirda qatnashgan Oʼzbekistonning Singapurdagi elchisi Qahramon Shokirov yigʼilganlarga mamlakatimizning boy islomiy merosi, jumladan, Hazrati imom majmuasi, Zangi ota ziyoratgohi, Shohi-Zinda va Ruhobod maqbaralari va boshqalar meʼmoriy obida va ziyoratgohlarning musulmon sayyohlarida qiziqish uygʼotadigan jihatlari va sayohatchilar uchun yaratilgan qulayliklar toʼgʼrisidagi batafsil maʼlumotlarni taqdim etdi.

Islom dini, Qurʼoni karim va Hadis ilmining asl mohiyati, hadisshunoslik maktabining ilmiy-maʼnaviy asoslari, Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi yurtimizdan yetishib chiqqan buyuk hadisshunos allomalar merosini har tomonlama oʼrganish, keng targʼib va tashviq qilish maqsadida tashkil etilgan Imom Buxoriy xalqaro markazi hamda Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oʼzbekiston Islom sivilizatsiyasi markazi faoliyatiga alohida eʼtibor qaratildi.

Shuningdek, Xiva va Termez shaharlarining ziyorat turizmi sohasidagi imkoniyatlarini yanada kengaytirish va samarali foydalanish, xorijlik sayyohlarni ushbu hududning noyob tarixiy-madaniy va meʼmoriy merosi bilan keng tanishtirish maqsadida Oʼzbekiston hukumati tomonidan amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar xususida ham atroflicha fikr yuritildi.

Oʼz navbatida, F.Baxarddin Oʼzbekiston ziyorat turizmi bozorining turli segmentlariga yoʼnaltirilgan turizm mahsuloti va xizmatlarini diversifikatsiya qilayotgani, ularning raqobatbardoshligini yanada oshirish, maqbul va qulay ichki hamda xalqaro ziyorat turizmi muhitini yaratish, turizm mahsulotlarini keng targʼib qilish, shuningdek, mamlakatimizning sayohat va dam olish uchun xavfsiz manzil sifatidagi obroʼ-eʼtiborini mustahkamlash yoʼlida olib borayotgan ishlarga yuqori baho berdi.

Qashqadaryo viloyati, Shahrisabz tumanida "Yoshlar turizmi" qurultoyining rasmiy ochilish marosimi o'tkazildi. Ushbu tadbir O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-aprelda qabul qilingan ''Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida" qarori ijrosini taʼminlash maqsadida tashkil qilinmoqda. 

Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Qashqadaryo viloyati hokimligi hamkorligida o'tkazilayotgan qurultoyning ochilish marosimida Bosh vazir o’rinbosari – Turizm va madaniy meros vaziri Aziz Abduhakimov nutq so'zladi. 

"Bugungi kunda yurtimizda  yoshlarga doir davlat siyosati amaldagi islohotlarimizning asosoiy yoʻnalishlaridan birini tashkil etadi. Kuni kecha davlatimiz rahbari boshchiligida boʼlib oʼtgan yigʼilishda ham iqtidorli yoshlarga yanada keng imkoniyatlar berildi. Jumladan, yosh mutaxassislarni tanlash Dasturi doirasida bitiruvchi kurslardagi qobiliyatli talabalar saralanib, vazirlik va hokimlik tizimida amaliyot oʼtashi va oʼqishni tamomlagach, ishga qabul qilinishi belgilandi. Buning natijasida mahalladan – respublikagacha tamoyili asosida kadrlarni shakllantirish tizimi yaratiladi. - dedi vazir. - Oʻylaymanki, bugungi Qurultoy ham iqtidorli yoshlarni saralash, ularning turizmni rivojlantirishga oid  loyihalarini qoʻllab-quvvatlash orqali malakali mutaxassislarni tayyorlash, yoshlar bandligini ta’minlashga asos boʻlib xizmat qiladi".

Aziz Abduhakimov Qashqadaryo viloyati hokimligi va boshqa tashkilotlarga qurultoyni tashkil etishdagi hamkorlik uchun minnatdorlik bildirdi.Ta’kidlash joizki, qurultoyning birinchi kunida 15 mingdan ortiq kishi qatnashdi. Ularning 700 nafardan ortig‘i O‘zbekistonning barcha viloyatlaridan kelgan yoshlardir. Bundan tashqari, tadbirda boshqa mamlakatlardan kelgan xorijlik ishtirokchilar ham ishtirok etdi.

Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi Samarqand viloyat maʼlumotiga koʼra, mazkur qishloqda xorijiy vaa mahalliy sayyohlar dam olishi, xalq amaliy sanʼatidan zavq olishi, milliy urf-odatlar, anʼanalar va taomlar bilan tanishishi uchun barcha sharoitlar yaratilgan.

Yaqinda turistik obʼektning tantanali ochilish marosimi doirasida Oʼzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʼrinbosari, Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi raisi Аziz Аbduhakimov «Konigil» fuqarolar yigʼiniga “turizm qishlogʼi” maqomini tasdiqlovchi sertifikat topshirdi.

«Konigil» aholisi hunarmandchilik, qishloq xoʼjaligi, chorvachilik va, albatta, oʼz mehmondoʼstligi bilan mashhurdir. Majmua hududida mehmonlarni qabul qilish va ularga xizmat koʼrsatish uchun barcha zarur sharoitlar yaratilgan. Oilaviy mehmon uylari, dam olish zonalari, piyoda yoʼlaklari, umumiy ovqatlanish shoxobchalari va boshqalar shular jumlasidandir. Bu yerda sayyohlar dam olishi, goʼzal tabiatdan bahra olishi, Siyob anhori boʼylab sayr qilishi va milliy taomlardan tatib koʼrishi mumkin. 

Dunyoga mashhur Samarqand qogʼozini ishlab chiqarishdan tashqari, mashhur «Konigilmeros» hunarmandchilik markazida kulollar va duradgorlar faoliyat yuritadi, qadimgi anʼanalar asosida oʼsimlik yogʼini ishlab chiqarish yoʼlga qoʼyilgan.

Shuningdek, «Konigil»ga tashrif buyurgan sayyoh uchun shu joyning oʼzida ishlab chiqarilgan yogʼda tayyorlangan oshni tatib koʼrish va mashhur Samarqand nonlarini tayyorlash boʼyicha mahorat darslarida ishtirok etish imkoniyatlari yaratilgan.

— 2022 yildan boshlab har yili aprelь oyining birinchi oʼn kunligida “Taragʼay bahori” festivalini anʼanaviy oʼtkazilishi viloyatimiz turizm va madaniy hayotida juda katta voqea boʼladi, albatta, — deydi viloyat hokimining oʼrinbosari Аzamat Аvazov. — Hozirda festivalni oʼtkazish boʼyicha ishchi guruh shakllantirilib, festivalь dasturlari tayyorlanmoqda. Festivalga nafaqat viloyatimiz, balki, butun respublikamizdan, shuningdek, xorijlik mehmonlarning ham kelishi kutilmoqda. Tadbirga tayyorgarlik koʼrish ishlari hozirdanoq boshlangan.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Muzeylarda xizmatlar sohasini rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” qaroriga muvofiq, muzeylarda xizmatlar sohasini kengaytirish maqsadida 2022-yil 1-iyuldan boshlab 

— davlat muzeylariga har kuni soat 22:00 gacha tashrif buyuruvchilarga xizmat koʻrsatish huquqi beriladi, shuningdek, zaruratga koʻra, davlat muzeylari qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda tungi ish vaqti muddatlarini belgilashi mumkin;

— pulli xizmatlar koʻrsatishda ishtirok etgan muzey xodimlariga qoʻshimcha toʻlovlar toʻlanadi va ular moddiy ragʻbatlantiriladi, qoʻshimcha toʻlovlar toʻlash va moddiy ragʻbatlantirish tartibi muzeylar tomonidan ularning yuqori turuvchi organi bilan kelishgan holda belgilanadi;

— davlat muzeylariga ularda tashkil etiladigan xizmatlar uchun Turizm va madaniy meros vazirligi huzuridagi Madaniy meros agentligi bilan kelishgan hamda bozor konyunkturasini hisobga olgan holda, byudjetdan tashqari mablagʻlar hisobidan fuqarolik-huquqiy shartnoma asosida qoʻshimcha xodimlarni jalb etishga ruxsat beriladi.

Davlat muzeylari tomonidan xizmatlarni tashkil etish bilan bogʻliq xarajatlar mahalliy byudjetning qoʻshimcha manbalari, muzeylarning byudjetdan tashqari mablagʻlari, Madaniy meros jamgʻarmasi mablagʻlari, tijorat banklarining kreditlari, qonunchilik hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan amalga oshiriladi.

Davlat tashkilotlari va muassasalari oʻzlari ishlab chiqarayotgan yangi turdagi muhim mahsulotlardan namunalarni davlat muzeylariga bepul beradi.

Aholidagi madaniy boyliklarni davlat muzeylari tomonidan qabul qilib olishni ragʻbatlantirish va ommalashtirishga qaratilgan “Milliy merosga mening hissam!” umumxalq aksiyasi 2022-yil 1-iyuldan boshlab tashkil etiladi va doimiy ravishda oʻtkazib boriladi.

“Moziyga sayohat” dasturi doirasida:

— turizm infratuzilma subyektlariga (joylashtirish vositalariga) chegirma taqdim qilish va aksiyalar oʻtkazish tavsiya etiladi;

— davlat oliy taʼlim muassasalari talabalarining joylashtirish vositalarida turish xarajatlarining 50 foizgacha miqdori tegishli davlat oliy taʼlim muassasalarining byudjetdan tashqari mablagʻlari hisobidan, taʼlim muassasalari oʻquvchilarining, nogironligi boʻlgan shaxslarning joylashtirish vositalarida turish xarajatlarining 50 foizgacha miqdori mahalliy byudjetning qoʻshimcha manbalari hisobidan qoplanishi mumkin;

— “Temir daftar”, “Ayollar daftari” va “Yoshlar daftari”ga kiritilgan fuqarolar va nogironligi boʻlgan shaxslar davlat muzeylariga bepul kiritiladi;

— “Temir daftar”, “Ayollar daftari” va “Yoshlar daftari”ga kiritilgan fuqarolarning temir yoʻl chiptalari hamda joylashtirish vositalarida turish xarajatlari toʻliq hajmda tegishlicha “Temir daftar”, “Ayollar daftari”, “Yoshlar daftari” jamgʻarmalari hisobidan qoplanadi;

— davlat tashkilotlari va muassasalari tomonidan har yili kamida bir marta byudjetdan tashqari mablagʻlar, kasaba uyushmalari mablagʻlari va qonunchilik hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan oʻz xodimlari va ularning oila aʼzolari uchun muzeylarga kirish chiptalarini xarid qilish amaliyoti joriy etiladi.

Mamlakatimizda sayyohlarga ko'rsatilayotgan xizmatlar sifatini oshirish maqsadida yangi davlat standarti ishlab chiqildi. Mazkur standart “Sport va turizm xizmatlarini sertifikatlash markazi” DUK qoshidagi STQ 4 «Turizm va sport» standartlashtirish bo‘yicha texnik qo‘mita tomonidan O‘zbekiston texnik jihatdan tartibga solish agentligining 2022 yil 17 yanvardagi 05-1369-son buyrug‘iga asosan qabul qilindi. 

 O‘z DSt ISO 22525:2021 (ISO 22525:2020, IDT) “Turizm va unga bog‘liq xizmatlar. Tibbiy turizm. Xizmat ko‘rsatishga talablar” davlat standarti tibbiy turizm sohasida tibbiy xizmatlarning vositachilari va taʼminotchilari uchun talab va tavsiyalarni belgilaydi.

Ushbu standart tibbiy sabablarga ko‘ra sayohat qilayotgan sayyohlarning talablarini qanoatlantirish uchun ularga sifatli xizmatlarni taqdim etishga mo‘ljallangan.

Standart 2022 yil 1 apreldan amalga joriy etiladi.

Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг ички ва зиёрат туризмини ривожлантиришга оид тегишли фармон ва қарорлари ижросини таъминлаш мақсадида жорий йилнинг 8 июль куни Термиз туманидаги "Ал-Ҳаким ат-Термизий" ва Олтинсой туманидаги “Сўфи Оллоёр” зиёратгоҳларида “Зиёрат туризми” ярмаркаси ташкил этиш режалаштирилган.
 
Воҳамизнинг миллий урф-одатлари ва қадимий анъаналарини яқиндан таништириш мақсадида вилоятимиз аҳолисини ҳунармандлар кўргазмасига таклиф қиламиз!

Ohangaron tumani Ovjazsoy qishlog‘ida turizm klasteri yaratish borasida kichkina va kamtarona, lekin buyuk ishlarga yetaklovchi davra suhbati o‘tkazildi.

Uchrashuvda Ohangaron tumani hokimi Abdurasul Abdullayev, tuman hokimining investitsiyalar bo‘yicha o‘rinbosari Gʻolib Eshmirzayev, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig‘i o‘rinbosari Iskandar Xatamov, xorijiy investor “Evrol international” MCHJ bosh direktori va ta’sischisi Zoerengre Boukary Burkinabe hamda “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ xodimlari ishtirok etishdi.

Qariyb 20 ga hududga 40 million AQSH dollar investitsiya kiritilishi kutilayotgan mazkur loyihaga asosiy ulush chet ellik mehmon janob Boukary, 20 foiz qismi esa “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ tomonidan amalga oshirilishi belgilangan ushbu investitsiyaviy loyiha doirasida 40 ta ikki qavatli zamonaviy kotedjlar, suzish havzalari, sanatoriy va davolanish maskani, o‘yingohlar, do‘konlar, sport olimpiadalari uchun alohida suzish havzasi, dor yo‘li, shuningdek dor yo‘li bo‘ylab piyodalar yurishi uchun maxsus yo‘laklar, qolaversa kichkina hayvonot bog‘ini barpo etish ham loyihalashtirilgan.

Tumanning turistik salohiyatini yanada rivojlantirish uchun xizmat qiladigan ushbu investitsiyaviy loyiha bilan tanishar ekan, tuman hokimi A.Abdullayev zaruriy choralarni amalga oshirishda qo‘llab-quvvatlashini bildirdi.

– Men Shvetsariyada yashayman va biznes yuzasidan ko‘plab mamlakatlarda bo‘lganman. Bu yerning havosi hatto Shvetsariyada ham topilmaydi. U yerliklar toza havo qadrini yaxshi bilishadi. Ayrim dori-darmonlar tuzata olmaydigan ba’zi kasalliklar aynan tog‘ havosi bilan tuzalgani bois mening biznesdagi hamkorlarim mazkur loyiha ustida ish olib boshlaganimni eshitib, tezlashtirishimni so‘rashyapti. Shu sababli men nafaqat daromad topish, balki mazkur maskan o‘zining shifobaxsh havosi bilan menga qiziqish uyg‘otgani uchun turistlar oqimini tumaningizga ko‘proq jalb qilishga ham o‘z hissamni qo‘shmoqchiman, deydi xorijlik investor.

Muloqot jarayonida bo‘lajak turizm klasterining barpo etilish kelajagi xususida salmoqli vazifalarga kelishildi.